İzmir’in Tire ilçesindeki Karateke mahallesinin kadınları, bayram tatilini fırsata çevirdi. Karateke Köyü Sulama Kooperatifi’nin kadın üyeleri, büyük firmaların bu dönemde tatilde olması nedeniyle üreticinin elindeki turşuları almayınca devreye girdi. Üreticiyi desteklemek adına piyasa değerinin de üzerinde alınan turşuları önce Türkiye’nin dört yanına satmaya başladı. Ardından ilk ihracat Romanya’ya gerçekleşti. 30 ton ile başlayan yolculukta hedef bu yıl 1000 ton olarak belirlendi. Karateke Köyü Sulama Kooperatifi Genel Müdürü Gülşah Bayrakçı, “Karateke’nin cesur kadınları, tarımsal üretimde tarih yazıyor” dedi.
Karateke adı nereden geliyor?
Burası bir yörük köyü. Biliyorsunuz, yörüklerin çok zorlu bir yaşamı vardır. Dağlarımızdaki kara tekelerimiz de bu zorlu yaşamın adeta sembolleri oldu. Köyümüzün adı oradan geliyor.
Sulama kooperatifinin önemi nedir?
Su sadece bizim için değil. Tüm insanlık için önemli. Bize göre de su, insanlığın ortak hazinesi ve geleceğe bırakmak zorunda olduğumuz en kıymetli miras. Su yoksa hayat yok. Bu yüzden suyu en verimli şekilde kullanmalıyız. Bu noktadan yola çıkarak kurulduk ve damlama sulamayı hedefledik. 7 kuyumuz var. Damlama sulama yapmayana su vermiyoruz. Bu konuda çok disiplinli ilerliyoruz. Çiftçimiz suyun değerini, kıymetini bildiği gibi bu konuda herkesin de duyarlı olmasını istiyoruz.
Peki gıdaya geçiş nasıl oldu?
Sulama kooperatifi olarak aslında bir üretim sisteminin en önemli parçasıyız. Günümüzde üretmek tek başına yeterli değil, katma değerli üretim şart. Bu noktadan hareketle hizmetimize gıda eklendi. Şu an hem tarımsal hem de sulama kooperatif olarak bölgede hizmet veriyoruz.
Diyelim ortaklardanım. Ürettiğim elimde kaldı, ne yapıyorsunuz?
İşte biz zaten bunun için varız. Çiftçimizin alınteri, emeği boşa gitmesin diye buradayız. Üreticimizin sırtını dayadığı arka kapıyız. Onların herhangi bir derdi olmadan üretim yapmaları için çalışıyoruz.
Yani sizinle olan müstahsilin ürününü değerinde alıyorsunuz, onu mu anlamalıyım?
Piyasa değerinin de üzerinde alıyoruz. Sadece bu değil ama. Örneğin çiftçilikle ilgili tüm süreçlerinde yanlarında oluyoruz. Yeri geliyor tarlasını sürüyor, balyalarına kadar topluyoruz. Hasattan sonra ödemelerini yapıyoruz. Yani üreticimizin daha rahat hareket edebilmesi için, ürünlerini yetiştirebilmesi için onlara ön ödemeli hizmet veriyoruz.
Şu an önümde bir TIR yükleniyor. Nereye gidiyor bu TIR?
Kamboçya…
Kamboçya’ya mı? Ne götürüyor?
Turşularamızı. Karatekemizin üretken çiftçilerimizin turşularını götürüyor?
İhracat mı yapıyorsunuz?
Evet aslında ilk ihracatımız, Romanya oldu.
Bir dakika, bu ihracata nasıl başladınız?
22 bin metrekarelik bir tarlamız var. Ürettiklerimizi Tire Organize Sanayi Bölgesi’ndeki tesisimizde kurutmaya başladık. Ancak büyük bir fayda sağlamadı. Bunun üzerine turşu üretimine yöneldik ve Avrupa Birliği mali yardım fonu çerçevesindeki Enhancer projesine başvurduk. Kooperatifi Başkanımız Erkan Tutkaç bu konuda büyük bir çaba gösterdi. Amacımız kapasite artışı sağlamaktı. 320 bin Euro hibe desteğine hak kazandık ve kapasite artışını başardık.
Burada boşlukları doldurmak için soruyorum. Turşu üretimini neden seçtiniz?
Fark ettik ki turşu üzerine var olan büyük alıcılar, bayram tatillerinde kapalı oluyor. Üreticinin de ürünü elinde kalıyor. Bu boşluğu doldurmak istedik. Turşuları alıp bidonlara basıyoruz.
Sonra ne yapıyorsunuz?
Hibe ile 8 ay önce kapasitemizi 6 kat artırdık. Bölgemizde sözleşmeli üretim modeliyle turşu üretiminde 100 ton kornişon basarken şimdi 650 ton kornişon bastık. Hedefimiz ise 1000 ton. Organize de bulunan fabrikamızda şu anda kornişon salata turşusu, acı biber, biberiye ve jelepon (Jalapeno) turşu üreterek yurt dışına ihraç ediyoruz. 5 TIR Romanya’ya gönderdik ve bunu 8 ay içinde başardık.
Bu durumda diğer ülke Kamboçya mı?
Evet bir TIR da Kamboçya’ya doğru yola çıkıyor. Yeni sezonda tabi daha fazla sözleşme yaparak devam etmemiz gerekiyor.
Bu süreçte geriye baktığımızda ne hissediyorsunuz?
Tabi ki üreten kadınlarımızla, tüm çiftçilerimizle gurur duyuyoruz. Beşinci TIR’ımızda anladık ki aynı müşteriden beş kere gelen bir talep olduğuna göre, ürünümüz beğeniliyor ve tercih ediliyor. İşte bunu kullanıp iyi ürün ile bir ihracat ağı kurmak istiyoruz.
Şuan sizinle konuştuğumuz yerde satış yapılıyor. Burada farklı ürünler de var…
Evet kadın emeğini öne çıkarmak için “Kadının Gücü Satış Ofisi”ni kurduk. Burada üreten kadınlarımızın kendi ürünlerini, yine kendileri belirledikleri fiyatla satışa sunuyor. Aile ekonomisine katkı sundukları gibi burada da büyük bir ilerleme kaydettik. Ürünlerimiz Halkın Bakkalı ve Tire Süt’ün satış noktalarına da girdi. Bir de biliyor musunuz bir anaokulumuz var?
Anaokulu’da mı yaptırdınız?
Evet, hem çiftçilerimizin çocukları hem de bölgemizde yaşayan yabancı uyruklu kişilerin çocuklarının uyum sürecini destek vermek istedik. Çok da faydası oluyor.
Bize de sizi gönülden tebrik ederek alkışlamak kalıyor…
Çok teşekkür ederiz. Aslında tüm bunlar birlik olunca, ortak akıl ile neleri başarabileceğimizin kanıtı.